Wstęp

Końcówka poprzedniego roku oraz bieżące miesiące nie napawają optymizmem. Następuje masowe zwalnianie pracowników u gigantów technologicznych, jak i w innych branżach. Widmo recesji i spowolnienia gospodarczego związane z kryzysem energetycznym oraz wojną na Ukrainie przyczyniają się do napiętej sytuacji. Wiele firm wstrzymuje rekrutację nowych pracowników, chcąc przeczekać i zobaczyć, co przyniosą najbliższe miesiące. Ilustruje to malejąca liczba ogłoszeń – w styczniu 2022 mieliśmy o 10 tysięcy ogłoszeń więcej niż obecnie.

Firmy kalkulują i starają się oszczędzać każdą złotówkę przed jej wydaniem. Przekłada się to na budżet i zasoby, które są mu dedykowane. Inwestycje, które nie są pilne, są odkładane na później. Niestety, często oznacza to rezygnację ze szkoleń dla pracowników. Dla każdego menedżera rozwój zespołu i podnoszenie kompetencji powinno być priorytetem. Liderzy często wykorzystują zewnętrzne szkolenia do tego celu, ale w obecnej sytuacji może zabraknąć funduszy na tego typu szkolenia. Nie każdy pracodawca rozumie, że jest to inwestycja, która zwróci się w przyszłości.

Na szczęście na rynku mamy dostęp do wielu bezpłatnych źródeł wiedzy. Liderzy mogą z nich korzystać, aby dostarczyć swojemu zespołowi dawkę wiedzy i rozwoju. Minusem takich źródeł jest często ograniczenie materiałowe – często są to tylko fragmenty płatnych szkoleń.

Czy menedżer może coś z tym zrobić? Czy brak budżetu oznacza dla niego brak możliwości zapewnienia zespołowi odpowiednich szkoleń?

Chciałbym się podzielić z Tobą moim doświadczeniem związanym z tworzeniem szkolenia dla zespołu. Ma ono na celu pokazanie metodologii pracy, którą wybrałem, jak i dobrych praktyk za nią stojących. Chciałbym udowodnić, że jako lider jesteś w stanie samodzielnie przygotować warsztat z wykorzystaniem bezpłatnych narzędzi.

Jak to ogarnąć

Zacznijmy od badania potrzeb szkoleniowych. Jako lider znasz swój zespół, ich mocne i słabe strony. Wiesz, z czym na co dzień się borykają, jakiej wiedzy im brakuje. Ponadto na pewno rozmawiasz z nimi i dowiadujesz się od nich, co chcieliby wzmocnić. Znasz biznes, w którym pracujesz, Twoją rolą jest dostrzegać szanse, która w nim występują oraz zagrożenie, jakie pojawią się podczas realizacji tych perspektyw. Postaraj się dopasować te dwie rzeczy do siebie – oczekiwania szkoleniowe oraz perspektywę biznesową. Przygotowanie szkolenia zajmie Twój czas, stąd wybór obszaru, nad którym będziesz pracował jest bardzo istotny.

W HSS Work realizujemy najwięcej projetów rekrutacyjnych dla przemysłu – rekrtuacje inżynierów, automatyków, kierowników, specjalistów z różnych działów są nam bardzo dobrze znane. Z drugiej strony mamy doświadczenie w projektach IT, lecz ten obszar nie pokrywa kompetencji całego zespołu. Aby cały zespół mógł zaangażować się w te projekty w przyszłości, jako lider muszę ich na to przygotować. Biznesowo realizacja projektów IT jest pożądaną w związku z możliwością realizacji projektów o potencjalnie wysokim zysku.

Dzięki temu udało mi się wybrać temat szkolenia. W moim przypadku, dodatkowym argumentem było to, że mam duże doświadczenie w realizacji projektów IT oraz po godzinach pracy realizuje własne projekty IT.

Od ogółu do szczegółu

Masz już wybrany temat, teraz czas, abyś ułożył wstępny konspekt, który posłuży Ci do przygotowania treści szkolenia. Zastanów się, z jakich elementów składowych będzie składało się Twoje szkolenie. Wracając do mojego przykładu – po przemyśleniu, rozbiłem mój temat na kilka podpunktów. O to kilka z nich.:

• stanowiska i działy w IT,
• języki programowania,
• rozmowa z kandydatem IT,
• brief z klientem IT,
• proces wytwarzania oprogramowania

Jeżeli masz problem z tym etapem, to możesz skorzystać z mapy myśli, która ułatwi Ci ten proces (narzędzie www.miro.com będzie w tym pomocne). Innym metodą, która może Ci pomóc prezwyciężyć wykonanie tego etapu jest diagram Ishikawy – jest on używany do ilustrowania związków przyczynowo-skutkowych.

Zbieranie danych

Wiesz już jakie dane musisz zebrać, teraz jest czas ich wyszukiwanie, redagowanie oraz gromadzenie. Istnieje wiele źródeł, z których możesz korzystać. Pisałem na początku, że jako liderzy często przechodzimy wcześniej ścieżkę specjalisty, co przekłada się na nasze zasoby wiedzy branżowej. Wykorzystaj to podczas tworzeni treści do szkolenia. Tam, gdzie masz braki skorzystaj z takich źródeł jak:

• Literatura podmiotu – niczym pilny student piszący pracę magisterską, zdobądź literaturę związaną z przygotowywanym szkoleniem,
• Artykuły w sieci (również sprawdź Google Scholar),
• Raport,
• Materiały wideo,
• Sieć kontatków – nic nie stoi na przeszkodzie, abyś podpytał innego specjalistę, jeżeli potrzebujesz przepracować jakiś temat.

Pamiętaj, aby podać źródło!

Narzędzia

Większość z nas korzysta z pakietu Office zainstalowanego na komputerze. Ja osobiście preferuję narzędzia Google, ponieważ uważam, że operowanie w przeglądarce jest dla mnie łatwiejsze. Wybierz narzędzie, które najlepiej Ci odpowiada, aby przygotować prezentację na szkolenie. Oto kilka rad, które pozwolą Ci przygotować dobrą prezentację:

 1.  Zadbaj o motyw graficzny prezentacji, który będzie miły dla oka. W sieci znajdziesz wiele stron z gotowymi szablonami. Polecam slidesgo.com.

 2. Unikaj umieszczania zbyt dużo tekstu na jednym slajdzie. Staraj się układać materiały w oparciu o najważniejsze informacje, a resztę dodaj podczas prezentacji

 3. Planuj prezentację zgodnie z wyznaczonym czasem trwania szkolenia. Upewnij się, że przygotowana przez Ciebie prezentacja zawiera wystarczającą ilość materiału, aby zmieścić się w wyznaczonych ramach czasowych.

 4. Pozostaw miejsce na podsumowanie najważniejszych informacji podczas prezentacji. Jeśli Twoja prezentacja jest podzielona na etapy, postaraj się zostawić miejsce na podsumowanie po każdym z nich.

 5. Zastosuj grywalizację, aby zaangażować uczestników w interaktywny sposób. Oprócz zadawania pytań otwartych, możesz użyć narzędzi takich jak Kahoot.com, aby zachęcić uczestników do rywalizacji i osiągnięcia najlepszego wyniku.

 6. Przeprowadź część praktyczną szkolenia, aby utrwalić przekazaną wiedzę. Możesz wykorzystać ćwiczenia indywidualne, w parach lub w warsztacie dla całego zespołu.

 7. Nie czytaj prezentacji z slajdów. Twoim zadaniem jest rozwijanie i przedstawianie treści, a slajdy powinny służyć jako pomoc wizualna.

W swoim szkoleniu zastosowałem grywalizację w postaci dwóch testów na Kahoot.com oraz warsztatu. Chciałem, aby zespół sam przekonał się, na czym polega kodowanie oraz jak zaawansowany jest ten proces. Dlatego przygotowaliśmy razem prosty scraper do zbierania i analizowania danych z portali ogłoszeniowych, co pozwoliło na przyspieszenie tego procesu.

Ostatnie szlify

Twoja prezentacja jest gotowa, przejrzałeś(aś) ją i wprowadziłeś(aś) poprawki, a także przygotowałeś(aś) notatki pomocnicze. Warto poprosić kogoś spoza zespołu, aby przejrzał(a) prezentację, ponieważ może zauważyć błędy, na które Ty nie zwróciłeś(aś) uwagi.

Następnie ważne jest, aby zaplanować termin i przebieg szkolenia. Ustal z zespołem dogodny czas, który nie będzie wpływał negatywnie na bieżące operacje biznesowe. Jeśli szkolenie ma trwać dłużej niż 4 godziny, należy wziąć pod uwagę, żeby nie przeszkadzało to w pracy.

Konieczne jest przygotowanie agendy szkolenia, uprzedzenie, z jakich narzędzi będziecie korzystali. Materiały szkoleniowe mogą być wysłane przed wydarzeniem lub na samym jego początku.

Czy to się opłaca

Finalnie cała praca zajęła mi ok. 30 roboczo godzin. Przeliczając to przez moją stawkę godzinową i tak jest to niższy koszt niż wykupienie szkolenia dla ponad 5-osobowego zespołu. Dla mnie jest to niezwykle cenne doświadczenie, które pozwoli mi przy następnych tego typu zadaniach skrócić czas realizacji oraz wziąć poprawę na wszystkie moje błędy, które sam zauważyłem już po przygotowaniu szkolenia, jak i po zebraniu feedbacku od zespołu.

Oczywiście szkolenia rynkowe mają za sobą wiele sesji, przez co ich proces walidacji może być na wyższym poziomie. Dają one często rynkowe certyfikaty, które są dobrze postrzegane przez pracowników i są prowadzone przez specjalistów, którzy, na co dzień pracują przy szkoleniach. Aczkolwiek takie szkolenie powinno pokryć obszary, które wymagają wzmocnień u zespołu. Dodatkowo materiały zostają i mogę być wykorzystane przy szkoleniu nowych kandydatów.